Flank EditorDaha önce hiç bilgisayar oyunu oynamamış ya da konsol sahibi olmamış olsanız da, espor hakkında çok şey duymuş olabilirsiniz.
2020 yılında, yaklaşık 1,5 milyar dolar değere sahip olması öngörülen espor hakkında daha çok şey duyma şansınız var. 24 milyon dolar kadar olan ödül havuzlarının var olduğu bu dünyanın farklı bir jargonu var. Bu jargonu öğrenip, ne anlama geldiğiyle ilgili daha iyi bir fikir edinmek istiyorsanız, bu yazı sizin için rehber niteliğinde.
Espor aslında ne anlama geliyor?
Genel anlamda en kolay tanım, profesyonel düzeyde rekabetçi bir oyun olduğudur. Sadece video oyunları içerir, ancak kazanan ve kaybeden olan herhangi bir rekabetçi online oyun espor olarak oynanabilir, ancak oyuncu tabanı ne kadar büyükse ve ne kadar fazla destek olursa o kadar iyi rekabet eder.
Rekabetin nasıl oluştuğu oyundan oyuna değişkenlik gösterir. Popüler espor oyunlarının çoğu, yıl boyunca lig ya da turnuva usulü oynanan ve büyük bir final etkinliği ile sonuçlanan oyunlardır. Bu lig ve turnuvaların bazıları bölgelere özel, bazıları da tüm dünyayı kapsayan niteliktedir.
Her oyun takım halinde mücadele gerektirmemektedir. Bazı oyunlar bire bir formattadır. Örneğin, Hearthstone gibi kart oyunları ya da Street Fighter gibi dövüş oyunları takım ihtiyacı duyulmayan tek bir kişinin öncülük ettiği oyunlardır.
Ne tür oyunlar espor olabilir?
Oyunlar çok çeşitli biçimlerde olabilir, ancak bugünlerde iki ana değişken var:
1) Birinci şahıs nişancıları yani FPS
2) MOBA, bir diğer anlamı ile Çok Oyunculu Çevrimiçi Savaş Arenası.
Bu, espor için bilmen gereken ilk jargon. Genel olarak, MOBA'ların hepsi benzersiz yetenekleri, güçlü yönleri ve zayıf yönleri olan kahramanlar olarak oynayan iki takımla ilgilidir. Amaç, bir avantaj elde etmek için rakiplerini öldürmek ve haritanın karşı tarafındaki üslerini yok etmektir. Rakiplerini öldürerek, karakteri geliştirmek için kullanılabilecek altın ve tecrübe kazanırlar.
League of Legends ve Dota 2, en büyük MOBA oyunların başında gelir. Yukarıdan aşağıya bakış açısı ile oynanır. Öte yandan, birinci şahıs nişancı oyunları (FPS), tipik olarak oyuncunun bakış açısını gösterir ve oyun esnasında uçan bir kamera arasında geçiş yapar.
Birinci şahıs nişancıda (genellikle FPS olarak adlandırılır) amaç farklı olabilir. Counter-Strike: Global Offensive gibi bazı oyunlarda amaç sadece rakip takımı öldürmektir. Diğerlerinde ise; Overwatch gibi, ekiplerin bir konum için mücadele ettiği, tepeyi belli bir süre boyunca kontrol eden ilk takım veya takımların sırayla girdiği bir 'yük taşıma' modu olan 'Tepenin Kralı' modu olabilir.
Diğer esporlar; kart oyunları, spor oyunları (FIFA serisi, büyük futbol kulüplerinin kendi FIFA oyuncularına sahip olmasıyla popülerlik kazanıyor), strateji oyunları ve dövüş oyunları olabilir. Spor oyunları genel olarak en basit olanıdır ve gerçek dünyadaki sporlara dayanırlar.
StarCraft 2 gibi strateji oyunları da orduyu yapan ve en iyi birim hareketi, ordu kompozisyonu ve taktik seçimlerle birbirlerini yenmeye çalışan oyuncularla ilgilidir. Savaşlar taktiksel seçimlerden ve hızlı hareketlerden kazanılır veya kaybedilir.
Esporcular ne için yarışıyor?
Oyuncular, genellikle nakit ödül ve ün için yarışıyorlar. Uluslararası yarışmalar büyük ödüller kazandırabilir, ayrıca katılan takımlara sponsorluk anlaşmaları yapabilir. Los Angeles Lakers'la üç kez NBA şampiyonu olan Rick Fox, espor sektörüne adım attığında manşetlere girdi ve şu anda Echo Fox'un sahibi. Echo Fox'un League of Legends, Counter-Strike: Global Offensive gibi geniş kitlelere hitap eden takımları var.
Artık birçok lig normal maaşlar ve oyuncu hakları sunuyor. Yarışmada kalarak ve dağıtılmayarak, oyuncular garantili bir maaş alırken, kazanan oyuncular daha fazla ödül kazanabiliyor.
Tüm bunları nereden izleyebilirim?
Espor turnuvaları genellikle büyük stadyumlarda yapılır. Londra'da, Gfinity Arena düzenli turnuvalar düzenlerken, en büyük etkinlikler daha geniş alanlarda gerçekleşiyor. Örneğin, 2017 League of Legends Şampiyona Finali Pekin Ulusal Stadyumu’nda düzenlendi. Günümüzde ise artık espor müsabakalarını izlemek çok daha kolay. Çünkü birçok ülkede hatta şehirde birden fazla espor merkezleri mevcut. Bu merkezler oyun yaratıcılarının ve markaların yatırımları ile yapılan merkezlerdir. Ülkemizde ise Riot Games Espor Sahnesi ve Zula Non-stop Espor Merkezi sayesinde izleyenler her hafta bu mücadelelere canlı olarak erişebiliyor.
Bu oyunları online olarak izlemek isteyenler Twitch, Youtube Gaming ve Facebook Gaming üzerinden müsabakaları canlı olarak izleyebilir. Bu oyunları nasıl izleyebileceğiniz, yayın hakları ve platforma göre farklılık gösterebilir.
Hangi esporu izlemeliyim?
Espor merkezlerine gitmek ve izlemek için oyunu bilmeniz en önemli faktör. Eğer bilmediğiniz bir oyunu izliyorsanız oyunu anlamanız zorlaşır ve bu eğlenceden faydalanamazsınız. Bu hazzı yaşamak için yapılacak en iyi şey, çeşitli türlerden farklı oyunları online olarak izlemek ve oynamak. Aksi takdirde taraftarlar coşkulu bir şekilde izleyip heyecanlanırken siz hala ‘’Ulti ne demek?’’ sorusunu düşünüyor olabilirsiniz.
*Rocket League – Daha az oyuncu ve roket arabası dışında, futbola çok benzer. Burada küçük bir strateji var, öncelikle araba kullanmayı öğrenmelisin.
*Street Fighter V – Dövüş oyunları genellikle en erişilebilir ve anlaşılabilir esporların başında gelir. Animasyonlar açıktır, perspektif çoğunlukla statiktir ve “kazanan kim” sorusu, birbirlerini yumruklayan iki karakter olduğundan cevaplamak kolaydır.
*StarCraft 2 – Kalan birkaç strateji oyunundan biri olan StarCraft, bir dizi olarak öncül esporlardan sorumludur. Amaç, rakibi yenmektir ve bireysel strateji hakkında öğrenebileceğiniz çok şey varken savaşların kendileri açıktır.
Popüler olmasına rağmen, FPS ve MOBA esporları izlenmesi en zor olanlardan bazılarıdır; zira birinci şahıs bakış açıları seyircinin takip etmesini zorlaştırır ve MOBA oyunlarındaki çok sayıda karakter dizisi, öğreneceğiniz çok şeyin olduğunu ifade etmektedir.
