Rekabetçi spor oyunları; geleneksel sporların, oynanış taktikleri, takımları, oyuncuları, özellikleri ve spor mekanlarının birebir ya da benzer şekilde uyarlanarak geliştirilmiş video oyunlarıdır.
Bazı oyunlar doğrudan sporu oyunun merkezine koyarken bazıları strateji ve spor yönetimi üzerinden ilerlemektedir, Football Manager bunun en bilinen örneklerinden.
Neredeyse her sporun bir video oyunu bulunmaktadır. Ve her yıl gerçek dünyadaki gelişmeleri ve değişiklikleri yansıtacak şekilde güncellenir. Çoğu spor oyunu o oyunun gerektirdiği başarı kriterlerini birebir beklemektedir; hız, güç, ivme gibi. Oyuncuyu fiziksel ve taktiksel rekabete sokar. Oyuncuya aynı deneyimi yaşatmak için birebir veya benzer şekilde tasarlanmış; stadyum veya parkur gibi spor alanlarında oynanır.
Sporlar ve Oyunlar
Futbol – FIFA – PES – Football Manager
Basketbol – NBA2K
Tenis – Tennis World Tour
Amerikan Futbolu – NFL
Formula 1 – F1
İlk Spor Video Oyunu; 1958 yılında fizikçi William Higinbotham tarafından yaratılan Tennis For Two oyunudur. Hatta bu oyunun ilk video oyun olabileceği de söyleniyor.
İş yerine ziyarete gelen kişilerin eğlenmesi için geliştirdiği oyun, iki kişinin karşılıklı raketlerini göndermek ve geri döndürmek için açı seçmesi ve bunun için bir düğmeye basmasından ibaretti.
Taito ve Sega, Spor Oyunları Pazarına Girdi
1967 yılında oyun makineleri yapan firma Tatio’nun video oyun sektörüne girmesi ve Taito's Crown Soccer Special ismiyle koşu oyununu çıkarmasıyla Arcade makinelerin dönemi başlamış oldu.
Sega, 1969’da Grand Prix oyununu yayınladı ve direksiyon, ayak pedalı gibi aksesuarları oyuna dahil ederek gelecekteki yarış oyunlarının temelini atmış oldu.
Spor Oyunlarının Altın Çağı
1996-2004 yıllarında Playstation, Playstation 2, Xbox, Sega Dreamcast ve Nintendo 64 gibi oyun platformları pazara girdi ve bu dönem spor video oyunlarının en parlak dönemiydi.
En popüler spor oyunu ise; 1994 yılında EA Sports’un ilk versiyonunu yayınladığı FIFA oldu.
Geliştirme aşamasında adı EA Soccer olan ama FIFA International Soccer olarak, yayına çıkan oyun, 16 bit furyasına uygun olarak 16 bit yayınlandı ve sadece milli takımlar yer aldı. İlk versiyonda gerçek oyuncu isimleri kullanılmadı.
FIFA, 2020 yılına kadar tam 28 oyun yayınladı ve her yıl grafiklerini, kullanıcı etkileşimini ve çarpıcı oyun özelliklerini arttırarak artık oyuncuya üst düzey bir oyun deneyimi yaşatıyor. Konsol ve PC platformlarının yanında 2016 yılında FIFA mobile versiyonunu da çıkararak mobile oyuncuları da kitlesine dahil etmiş oldu.
Guinness Dünya Rekorları'nda dünyanın en çok satan spor video oyunu olarak yer alan FIFA açıkladığı resmi rakamlara göre 2018'e yılına kadar toplam 260 milyondan fazla kopya sattı.
En çok oynanan bir diğer spor oyunu ise tabii ki basketbol. Yine Taito tarafından 1974 yılında yayınlanan 16 bit arcade oyun, ilk basketbol oyunu. İki kişilik, siyah beyaz oyun şimdiki NBA2K deneyiminden tabii ki çok uzak.
En çok oynanan basketbol oyunu olan NBA 2K serisinin ilk versiyonu Sega Games tarafından Kasım 1999 yılında piyasaya sürüldü.
NBA 2K toplamda 25 oyun üretti. Her yıl Kasım ayında gelişen grafikleri, kullanıcı deneyimi ile piyasaya çıkan klasik sürümün yanı sıra 2008’de 2K Online, 2017’de 2K VR Experience, 2018’de 2K Online 2 ve 2019’da 2K Playgrounds 2 ile oyun yelpazesi genişledi. 2019 Kasım’da yayına çıkan son sürüm NBA2K19; 20. yıldönümü özel sürümü olarak piyasaya sürüldü. Şimdiye kadar toplam 100 milyona yakın kopya satan oyunun yeni versiyonu takipçileri tarafından heyecanla beklenmektedir.
Tüm spor oyunlarından ayrılmış öyle bir kitle var ki, onlardan bahsetmemek olmaz.
Dövüş Oyunları Topluluğu (Fight Game Community); dünyanın her yerinde Mortal Kombat, Street Fighter, Tekken gibi dövüş oyunlarını oynayan oyuncuları bir araya getirmeyi amaçlayan topluluk, rekabetçi oyunlarda en inanılmaz topluluk olabilir.
Peki bu ikonik topluluk nasıl başladı?
1976 yılında Sega’nın çıkardığı ilk dövüş oyunu olan Heavyweight Champ, siyah beyaz iki karakterin birbirini yumruklamasından ibaretti bir boks oyunuydu.
91 yılına geldiğimizde ise şimdiye kadar yapılmış en önemli dövüş oyunu yayınlandı; Street Fighter. Tüm zamanların en etkili oyunlarından Street Fighter, dövüş oyunlarını popüler hale getirdi.
1998’de doğu ve batıyı karşı karşıya getiren ilk dövüş oyunu etkinliği düzenlendi. Kuzey Amerika’nın en iyi oyuncusu Alex Viet ile tüm zamanların en ünlü Street Fighter oyuncusu Japon Daigo Umehara karşı karşıya geldi. Bu etkinlik tüm dövüş oyunları topluluğu için çok önemli bir andı. Çünkü bu turnuvadan hemen sonra ‘shoryuken.com’ adlı forum kuran topluluk, ülkenin dört bir yanından en iyi oyuncuları toplamak ve büyük turnuvalar oluşturmak amacındaydı. Çok kısa sürede, birçok dövüş oyunu yarışmacısını çekti. Amacına ulaşarak dünyanın en büyük turnuvasını düzenlenmeye başladı; The Evolution Championship Series. İlki 1996 yılında yapılan turnuva şimdiye kadar 1,799,554.22 dolar ödül dağıttı.
FGC’nin bu zamana kadar hiç vazgeçmeden bir arada kalması bugün dövüş oyunlarını şimdiye kadar olduğundan çok daha popüler hale getirdi. FGC’nin, oyun endüstrisinde büyük bir etkisi var. Yayıncılar, oyunlarının başarılı olması için topluluğun istediği şekilde oyunlar çıkarmaya başladı. Hatta BlazBlue Cross Tag oyunu çıkarırken kutusunda EVO’nun logosuna yer verdi.
FGC kitlesi dünyanın her yerinden, her kesim ve ırktan ve hiç beklemediğiniz yerlerden üyeye sahip. Yaşınız, cinsiyetiniz, nereli olduğunuz, önemli değil. Ki bu topluluğun kendi ile gurur duyduğu en büyük özelliklerinden biri. Ama çeşitlilik sadece üyeleri ilgili değil oyunlarda da aynı çeşitlilik var. Ne oynadığınız hiç önemli değil dövüş oyunu oynuyorsanız bu topluluğun bir parçası olabilirsiniz demektir; Street Fighter, Tekken, Mortal Kombat, Sailor Moon, Shrek Super Slam, Sumer Smash Bros ya da Soulcalibur.
Kısacası FGC; oyun dünyasının en eski, benzersiz ve etki gücü olan topluluğu.
Bu ve bunun gibi oyun ve espora dair bir çok yazımızı Tesfed Dergi'den de ulaşabilirsiniz! mgztr.co/TESFEDDergi